Gemaal Vleuterweide is het eerste belangrijke gemaal uit een serie van vijf geplande gemalen. Het gemaal moet twee gescheiden functies vervullen: voor het stedelijk en het landelijk waterbeheer. ‘landelijke’ gemaal is nodig voor de watervoorziening van het noordelijk en westelijk gelegen landelijke gebied. In natte perioden dient overtollig water uit dit gebied in omgekeerde richting afgevoerd te worden met een geautomatiseerde stuw. De noodzakelijke watercirculatie in Leidsche Rijn wordt straks door vier gemalen in stand gehouden.
Dat betekent dat aanwezige vissen regelmatig door de gemalen verpompt zullen worden. Een keuze voor schroefpompen zou vrijwel zeker leiden tot (aanmerkelijke) vissterfte! Vandaar dat er gekozen is voor een duurdere uitvoering met vijzels. Deze vijzels zijn voorzien van een aangepaste visvriendelijke instroomvorm. Voor het onderbrengen van de gemaalaandrijvingen, de motoren en de elektrische bedienings- en schakelapparatuur was uiteraard een behuizing noodzakelijk. Het ontwerp is gemaakt door de architect die ook de gebouwen voor de rioolwaterzuivering Leidsche Rijn heeft ontworpen.